Chapter 9
เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคเคฐ เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ
(Environment and Sustainable Development)
- เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ: เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคो เคเคจ เคธเคญी เคญूเคฎंเคกเคฒीเคฏ เคตिเคฐाเคธเคค เคเคฐ เคธเคญी เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคธเคฎเค्เคฐเคคा เคे เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै เคो เคฎाเคจเคต เคीเคตเคจ เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคธเคฎें เคैเคตिเค เคเคฐ เค
เคैเคตिเค เคคเคค्เคต เคเคคे เคนैं เคो เคเค เคฆूเคธเคฐे เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคคे เคนैं। เคธเคญी เคीเคตिเคค เคคเคค्เคต เคैเคธे เคชเค्เคทी, เคชเคถु, เคชौเคงे, เคตเคจ, เคฎเคค्เคธ्เคฏ เคเคฆि เคैเคตिเค เคคเคค्เคต เคนैं เคเคฌเคि เคนเคตा, เคชाเคจी, เคญूเคฎि, เค
เคैเคตिเค เคคเคค्เคต เคนैं।
- เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคाเคฐ्เคฏ:
- เคฏเคน เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคชूเคฐ्เคคि เคเคฐเคคा เคนै, เคिเคธเคฎें เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคเคฐ เคैเคฐ-เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคฆोเคจों เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคธंเคธाเคงเคจ เคถाเคฎिเคฒ เคนोเคคे เคนैं।
- เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคธाเคงเคจ: เคฏे เคตे เคธंเคธाเคงเคจ เคนै เคिเคจเคा เคเคชเคฏोเค เคธंเคธाเคงเคจ เคे เค्เคทเคฏ เคฏा เคธเคฎाเคช्เคค เคนोเคจे เคी เคเคถंเคा เคे เคฌिเคจा เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै เค
เคฐ्เคฅाเคค เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคชूเคฐ्เคคि เคจिเคฐंเคคเคฐ เคฌเคจी เคฐเคนเคคी เคนै।
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ: เคตเคจों เคฎें เคชेเคก़ เคเคฐ เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎें เคฎเคเคฒिเคฏाँ।
- เคैเคฐ-เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคธाเคงเคจ: เคฏे เคตे เคธंเคธाเคงเคจ เคนै เคो เคि เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ เคเคฐ เคเคชเคฏोเค เคธे เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคाเคคे เคนैं।
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ: เคीเคตाเคถ्เคฎ เคंเคงเคจ।
- เคฏเคน เค
เคตเคถेเคท เคो เคธเคฎाเคนिเคค เคเคฐ เคฒेเคคा เคนै।
- เค
เคตเคถोเคทเคฃ เค्เคทเคฎเคคा: เค
เคตเคถोเคทเคฃ เค्เคทเคฎเคคा เคा เค
เคฐ्เคฅ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคी เค
เคชเค्เคทเคฏ เคो เคธोเคเคจे เคी เคฏोเค्เคฏเคคा เคนै।
- เคฏเคน เคเคจเคจिเค เคเคฐ เคैเคตिเค เคตिเคตिเคงเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคे เคीเคตเคจ เคा เคชोเคทเคฃ เคเคฐเคคा เคนै।
- เคฏเคน เคธौंเคฆเคฐ्เคฏ เคตिเคทเคฏเค เคธेเคตाเคँ เคญी เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै, เคैเคธे เคि เคोเค เคธुंเคฆเคฐ เคฆृเคถ्เคฏ।
- เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคเค: เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคฌिเคจा เคिเคธी เคฐुเคाเคตเค เคे เค
เคชเคจे เคाเคฐ्เคฏ เคคเคฌ เคคเค เคนी เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै เคเคฌ เคคเค เคि เคฏे เคाเคฐ्เคฏ เคเคธเคी เคงाเคฐเคฃ เค्เคทเคฎเคคा เคी เคธीเคฎा เคนै। เคเคธเคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคฏเคน เคนै เคि เคฏเคฆि เคธंเคธाเคงเคจों เคे เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ เคी เคฆเคฐ เคเคจเคे เคชुเคจเคฐ्เคเคจเคจ เคी เคฆเคฐ เคธे เคเคชเคฐ เคนोเคी, เคคो เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เค
เคชเคจे เคाเคฐ्เคฏों เคो เคเคฐเคจे เคฎें เคตिเคซเคฒ เคนो เคाเคเคा।
เคจीเคे เคฆिเค เคเค เคฌिंเคฆु เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคเค เคे เคชเคฐिเคฃाเคฎों เคा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคเคฐเคคे เคนैं:
- เคตिเคाเคธ เคे เค्เคฐเคฎ เคฎें เคจเคฆिเคฏाँ เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคเคฒ เคธ्เคฐोเคค เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนुเค เคนैं เคเคฐ เคธूเค เคเคฏे เคนै, เคिเคธเคธे เคชाเคจी เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคฌिเคเคก़ เคเค।
- เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคเคฐ เคैเคฐ-เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคฆोเคจों เคธंเคธाเคงเคจों เคे เคเคนเคจ เคเคฐ เคต्เคฏाเคชเค เคเคค्เคเคจเคจ เคจे เคुเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคนै, เคो เคจเค เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคोเค เคฎें เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคเคฐ เค
เคจुเคธंเคงाเคจ เคชเคฐ เคฌเคก़ी เคฐाเคถि เคเคฐ्เค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฎเคเคฌूเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं।
- เคนเคตा เคเคฐ เคชाเคจी เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคฎें เคिเคฐाเคตเค เคธे เคธाँเคธ เคเคฐ เคเคฒ-เคธंเค्เคฐाเคฎเค เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เคी เคธंเค्เคฏा เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค เคนै।
- เคตैเคถ्เคตिเค เคเคท्เคฃเคคा: เคชृเคฅ्เคตी เคเคฐ เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคे เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคे เคเคธเคค เคคाเคชเคฎाเคจ เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคो เคตैเคถ्เคตिเค เคเคท्เคฃเคคा เคเคนा เคाเคคा เคนै।
- เคाเคฐเคฃ: เคฏเคน เคฎाเคจเคต เคฆ्เคตाเคฐा เคตเคจเคตिเคจाเคถ เคคเคฅा เคीเคตाเคถ्เคฎ เคंเคงเคจ เคे เคเคฒเคจे เคธे เคाเคฐ्เคฌเคจ เคกाเคเคเค्เคธाเคเคก, เคฎीเคฅेเคจ เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เค्เคฐीเคจ เคนाเคเคธ เคैเคธों (เคिเคจเคฎें เคเคฐ्เคฎाเคนเค เคो เคธोเคเคจे เคी เค्เคทเคฎเคคा เคนै) เคी เคตृเคฆ्เคงि เคे เคाเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै।
1750 เคธे เคชूเคฐ्เคต-เคเคฆ्เคฏोเคिเค เคธ्เคคเคฐों เคธे เค
เคฌ เคคเค เคाเคฐ्เคฌเคจ เคกाเคเคเค्เคธाเคเคก เคเคฐ เคฎीเคฅेเคจ เคी เคตाเคฏुเคฎंเคกเคฒीเคฏ เคธंเคेंเคฆ्เคฐเคฃ เคฎें เค्เคฐเคฎเคถः 31% เคเคฐ 149% เคी เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค เคนै।
เคตैเคถ्เคตिเค เคเคท्เคฃเคคा เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเคญाเคตों เคो เคจीเคे เคตเคฐ्เคฃिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै:
- เคชिเคเคฒी เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคे เคฆौเคฐाเคจ, เคตाเคฏुเคฎंเคกเคฒीเคฏ เคคाเคชเคฎाเคจ เคฎें 1.10°F (0.60°C) เคी เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค เคนै।
- เคง्เคฐुเคตीเคฏ เคฌเคฐ्เคซ เคे เคชिเคเคฒเคจे เคธे เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคคเคฒ เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค เคนै (เคชिเคเคฒी เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคे เคฆौเคฐाเคจ, เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคा เคธ्เคคเคฐ เคเค เคंเค เคฌเคข़ เคเคฏा เคนै) เคเคฐ เคคเคीเคฏ เคฌाเคข़ เคा เคเคคเคฐा เคฌเคข़ เคเคฏा เคนै।
- เคนिเคฎ เคชिเคเคฒाเคต เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคชेเคฏเคเคฒ เคी เคชूเคฐ्เคคि เคฎें เคชाเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเค เค
เคธंเคคुเคฒเคจ เคे เคाเคฐเคฃ เคช्เคฐเคाเคคिเคฏों เคी เคตिเคฒुเคช्เคคि।
- เค
เคงिเค เคฒเคाเคคाเคฐ เคเคท्เคฃ เคเคिเคฌंเคงीเคฏ เคคूเคซाเคจ।
- เคเคท्เคฃเคเคिเคฌंเคงीเคฏ เคฐोเคों เคी เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค เคนै।
1997 เคฎें เคाเคชाเคจ เคे เค्เคฏोเคो เคฎें เคเคฏोเคिเคค เคเคฒเคตाเคฏु เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคชเคฐ เคเค เคธंเคฏुเค्เคค เคฐाเคท्เค्เคฐ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคจे เคตैเคถ्เคตिเค เคเคท्เคฃเคคा เคธे เคฒเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคเค เค
ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธเคฎเคौเคคे เคे เคชเคฐिเคฃाเคฎเคธ्เคตเคฐूเคช เคเคฆ्เคฏोเคिเค เคฆेเคถों เคฆ्เคตाเคฐा เค्เคฐीเคจเคนाเคเคธ เคैเคธों เคे เคเคค्เคธเคฐ्เคเคจ เคฎें เคเคฎी เคฒाเคจे เคा เคเคน्เคตाเคจ เคिเคฏा।
- เคเคोเคจ เค
เคชเค्เคทเคฏ: เคฏเคน เคธเคฎเคคाเคชเคฎंเคกเคฒ เคฎें เคเคोเคจ เคชเคฐเคค เคी เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคเคฎी เคी เคเคเคจा เคो เคธंเคฆเคฐ्เคญिเคค เคเคฐเคคा เคนै।
- เคाเคฐเคฃ: เคฏเคน เคธเคฎเคคाเคช เคฎंเคกเคฒ เคฎें เค्เคฒोเคฐीเคจ เคเคฐ เคฌ्เคฐोเคฎीเคจ เคฏौเคिเคों เคे เคเค्เค เคธ्เคคเคฐ เคे เคाเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै। เคเคจ เคฏौเคिเคों เคी เคเคค्เคชเคค्เคคि เค्เคฒोเคฐोเคซ्เคฒोเคฐोเคाเคฐ्เคฌเคจ (เคธीเคเคซเคธी) เคนै, เคिเคธเคा เคเคชเคฏोเค เคเคฏเคฐ เคंเคกीเคถเคจเคฐ เคเคฐ เคฐेเคซ्เคฐिเคเคฐेเคเคฐ เคो เค ंเคกा เคฐเคเคจे เคตाเคฒे เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคฏा เคเคฐाเคธॉเคฒ เคช्เคฐोเคชेเคฒेंเค्เคธ เคฎें เคคเคฅाเค
เค्เคจिเคถाเคฎเคों เคฎें เคช्เคฐเคฏुเค्เคค เคिเค เคाเคจे เคตाเคฒे เคฌ्เคฐोเคฎोเคซ्เคฒोเคฐोเคाเคฐ्เคฌเคจ्เคธ เคฎें เคนोเคคा เคนै।
- เคช्เคฐเคญाเคต: เคเคोเคจ เค
เคชเค्เคทเคฏ เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเคญाเคตों เคो เคจीเคे เคตเคฐ्เคฃिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै:
- เค
เคงिเค เคชเคฐा-เคฌैंเคเคจी เคตिเคिเคฐเคฃ (UV) เคชृเคฅ्เคตी เคी เคเคฐ เคเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคीเคตिเคค เคीเคตों เคो เคจुเคเคธाเคจ เคนोเคคा เคนै, เคฎเคจुเคท्เคฏों เคฎें เคค्เคตเคा เคैंเคธเคฐ เคนोเคคा เคนैं, เคเคฐ เคฏเคน เคซिเคोเคช्เคฒैंเค्เคเคจ เคे เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคो เคเคฎ เคเคฐ เคเคฒीเคฏ เคीเคตों เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนै।
- เคธ्เคฅเคฒीเคฏ เคชौเคงों เคी เคธंเคตृเคฆ्เคงि เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคคा เคนै।
1979 เคธे 1990 เคे เคฌीเค เคเคोเคจ เคธ्เคคเคฐ เคฎें เคฒเคเคญเค 5% เคी เคเคฎी เคชाเค เคเค। เคूँเคि เคเคोเคจ เคชเคฐเคค เคธเคฌเคธे เคนाเคจिเคाเคฐเค เคชเคฐाเคฌैंเคเคจी เคिเคฐเคฃों เคो เคชृเคฅ्เคตी เคे เคตाเคฏुเคฎंเคกเคฒ เคฎें เคเคจे เคธे เคฐोเคเคคी เคนै। เคเคธเคे เคाเคฐเคฃ เคเคोเคจ เค
เคชเค्เคทเคฏ เคो เคฐोเคเคจे เคे เคฒिเค เคฎॉเคจ्เค्เคฐिเคฏเคฒ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคो เค
เคชเคจाเคฏा เคเคฏा เคिเคธเคे เคคเคนเคค CFC เคฏौเคिเคों เคคเคฅा เค
เคจ्เคฏ เคเคोเคจ เค
เคชเค्เคทเคฏเค เคฐเคธाเคฏเคจों เคे เคช्เคฐเคฏोเค เคชเคฐ เคฐोเค เคฒเคाเคฏा เคเคฏा। เคैเคธे: เคाเคฐ्เคฌเคจ เคेเค्เคฐाเค्เคฒोเคฐाเคเคก, เค्เคฐिเค्เคฒोเคฐोเคฅेเคจ (เคिเคจ्เคนें เคฎिเคฅाเคเคฒ เค्เคฒोเคฐोเคซॉเคฐ्เคฎ เคนी เคเคนเคคे เคนैं) เคคเคฅा เคฌ्เคฐोเคฎाเคเคจ เคฏौเคिเค เคคเคค्เคต เคिเคจ्เคนें เคนैเคฒोเคจ เคเคนा เคाเคคा เคนै।
- เคญाเคฐเคค เคी เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคธ्เคฅिเคคि:
- เคญाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคช्เคฐเคुเคฐ เคฎाเคค्เคฐा เคนै, เคฏเคน เคจिเคฎ्เคจเคฒिเคिเคค เคฌिंเคฆुเคं เคธे เคธ्เคชเคท्เค เคนै:
- เคญाเคฐเคค เคฎें เคญूเคฎि เคी เคเค्เค เคुเคฃเคตเคค्เคคा, เคธैเคเคก़ों เคจเคฆिเคฏाँ เคเคฐ เคธเคนाเคฏเค เคจเคฆिเคฏाँ, เคนเคฐे-เคญเคฐे เคंเคเคฒ, เคญूเคฎि เคी เคธเคคเคน เคे เคจीเคे เคช्เคฐเคुเคฐ เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคเคจिเค-เคชเคฆाเคฐ्เคฅ, เคนिंเคฆ เคฎเคนाเคธाเคเคฐ เคा เคตिเคธ्เคคृเคค เค्เคทेเคค्เคฐ, เคชเคนाเคก़ों เคी เคถ्เคฐृंเคเคฒा เคเคฆि เคे เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคธंเคธाเคงเคจ เคนैं।
- เคฆเค्เคเคจ เคे เคชเค ाเคฐ เคी เคाเคฒी เคฎिเค्เคी เคเคชाเคธ เคी เคेเคคी เคे เคฒिเค เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เคเคชเคฏुเค्เคค เคนै।
- เค
เคฐเคฌ เคธाเคเคฐ เคธे เคฌंเคाเคฒ เคी เคाเคก़ी เคคเค เคซैเคฒे เคंเคा เคे เคฎैเคฆाเคจ เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคธเคฌเคธे เค
เคงिเค เคเคชเคाเค เคเคฐ เคเคจी เคเคฌाเคฆी เคตाเคฒे เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคธे เคเค เคนैं।
- เคญाเคฐเคคीเคฏ เคตเคจ เค
เคธเคฎाเคจ เคฐूเคช เคธे เคตिเคคเคฐिเคค เคนै, เคซिเคฐ เคญी เคตे เคเคธเคी เค
เคงिเคांเคถ เคเคจเคธंเค्เคฏा เคो เคนเคฐिเคฏाเคฒी เคเคฐ เคเคธเคे เคตเคจ्เคฏ เคीเคตเคจ เคो เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคเคตเคฐเคฃ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคे เคนैं।
- เคฆेเคถ เคฎें เคฒौเคน-เค
เคฏเคธ्เค, เคोเคฏเคฒा เคเคฐ เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคैเคธ เคे เคฌเคก़े เคญंเคกाเคฐ เคชाเค เคाเคคे เคนैं। เคญाเคฐเคค เคฎें เคตिเคถ्เคต เคे เคुเคฒ เคฒौเคน-เค
เคฏเคธ्เค เคญंเคกाเคฐ เคा เคฒเคเคญเค 20% เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै।
- เคฌॉเค्เคธाเคเค, เคคांเคฌा, เค्เคฐोเคฎेเค, เคนीเคฐा, เคธोเคจा, เคธीเคธा, เคญूเคฐा เคोเคฏเคฒा, เคฎैंเคเคจीเค, เคिंเค, เคฏूเคฐेเคจिเคฏเคฎ, เคเคฆि เคญी เคฆेเคถ เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคญाเคों เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนैं।
- เคญाเคฐเคค เคे เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคเคคเคฐा:
เคญाเคฐเคค เคा เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคเคฐीเคฌी, เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ, เคคेเคी เคธे เคฌเคข़เคคा เคเคฆ्เคฏोเคिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคเคคเคฐा เคนै। เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ, เคฆूเคทिเคค-เคเคฒ, เคฎृเคฆा-เค्เคทเคฐเคฃ, เคตเคจों เคी เคเคाเค เคเคฐ เคตเคจ्เคฏเคीเคต เคตिเคฒुเคช्เคคि เคญाเคฐเคค เคी เคธเคฌเคธे เค
เคงिเค เคंเคญीเคฐ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ เคนैं।
เคเคจเคฎें เคธे เคช्เคฐเคฎुเค เคฎुเคฆ्เคฆे เคนैं:
- เคญूเคฎि เค
เคชเค्เคทเคฏ: เคญाเคฐเคค เคฎें เคญूเคฎि เคा เค
เคชเค्เคทเคฏ เคตिเคญिเคจ्เคจ เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคนुเค เคนै, เคो เคि เคฎुเค्เคฏ เคฐूเคช เคธे เค
เคธ्เคฅिเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐ เค
เคจुเคชเคฏुเค्เคค เคाเคฐ्เคฏเคช्เคฐเคฃाเคฒी เคा เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคนै।
เคญाเคฐเคค เคฎें เคญूเคฎि เค्เคทเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคाเคฐเค เคนैं:
- เคตเคจों เคी เคเคाเค เคे เคाเคฐเคฃ เคนोเคจे เคตाเคฒी เคตเคจเคธ्เคชเคคि เคी เคนाเคจि।
- เคเคงाเคฐเคฃिเคฏ เคเคฒाเค เคฒเคเคก़ी เคเคฐ เคाเคฐे เคा เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ।
- เคेเคคी-เคฌाเคฐी।
- เคตเคจ-เคญूเคฎि เคा เค
เคคिเค्เคฐเคฎเคฃ।
- เคตเคจों เคฎें เคเค เคเคฐ เค
เคค्เคฏเคงिเค เคเคฐाเค।
- เคญू-เคธंเคฐเค्เคทเคฃ เคे เคฒिเค เคธเคฎुเคिเคค เคเคชाเคฏों เคो เคจ เค
เคชเคจाเคจा।
- เค
เคจुเคिเคค เคซเคธเคฒ เคเค्เคฐ।
- เคเคฐ्เคตเคฐเคों เคเคฐ เคीเคเคจाเคถเคों เคैเคธे เคृเคทि เคฐเคธाเคฏเคจों เคा เค
เคจुเคिเคค เคเคชเคฏोเค।
- เคธिंเคाเค เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคी เค
เคจुเคिเคค เคฏोเคเคจा เคเคฐ เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ।
- เคญूเคฎि เคเคฒ เคा เคชुเคจ: เคชूเคฐ्เคฃ เค्เคทเคฎเคคा เคธे เค
เคงिเค เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ।
- เคृเคทि เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคฒोเคों เคी เคเคฐीเคฌी।
- เคैเคตिเค เคตिเคตिเคงเคคा เคी เคนाเคจि: เคญाเคฐเคค เคฆुเคจिเคฏा เคे เคญौเคोเคฒिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคे 2.5% เคा เคธ्เคตाเคฎी เคนै। เคญाเคฐเคค เคฎें 17% เคฎाเคจเคต เคเคฐ 20% เคชเคถुเคงเคจ เคเคฌाเคฆी เคนै। เคฆेเคถ เคฎें เคช्เคฐเคคिเคต्เคฏเค्เคคि เคंเคเคฒ เคญूเคฎि เคेเคตเคฒ 0.08 เคนेเค्เคेเคฏเคฐ เคนै, เคเคฌเคि เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคเคฐूเคฐเคคों เคो เคชूเคฐा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค 0.47 เคนेเค्เคेเคฏเคฐ เคญूเคฎि เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนै। เคชเคฐिเคฃाเคฎเคธ्เคตเคฐूเคช, เคตเคจों เคी เคเคाเค เคธ्เคตीเคाเคฐ्เคฏ เคธीเคฎा เคธे เคฒเคเคญเค 15 เคฎिเคฒीเคฏเคจ เค्เคฏूเคฌिเค เคฎीเคเคฐ เค
เคงिเค เคนोเคคी เคนै। เคนเคฐ เคธाเคฒ 5.3 เคฌिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคฎृเคฆा-เค्เคทเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै, เคเคธเคे เคชเคฐिเคฃाเคฎเคธ्เคตเคฐूเคช เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคฐ्เคท 0.8 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคจाเคเค्เคฐोเคเคจ, 1.8 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคซाเคธ्เคซोเคฐเคธ เคเคฐ 26.3 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคชोเคाเคถिเคฏเคฎ เคा เคจुเคเคธाเคจ เคนोเคคा เคนै। เคญूเคฎि เค्เคทเคฏ เคธे เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคฐ्เคท 5.8 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคธे 8.4 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคเคจ เคชोเคทเค เคคเคค्เคตों เคी เค्เคทเคคि เคนोเคคी เคนै।
- เคถเคนเคฐी เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคตाเคนเคจों เคे เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคเคค्เคชเคจ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ: เคญाเคฐเคค เคฎें, เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคถเคนเคฐी เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคต्เคฏाเคชเค เคฐूเคช เคธे เคซैเคฒा เคนुเค เคนै, เคเคนाँ เคตाเคนเคจों เคा เคช्เคฐเคฎुเค เคฏोเคเคฆाเคจ เคนै เคเคฐ เคुเค เค
เคจ्เคฏ เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคिเคจเคฎें เคเคฆ्เคฏोเคों เคे เคญाเคฐी เคเคฎाเคต เคเคฐ เคฅเคฐ्เคฎเคฒ เคชाเคตเคฐ เคธंเคฏंเคค्เคฐों เคे เคाเคฐเคฃ เคญी เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคนोเคคा เคนै।
เคตाเคนเคจों เคเคฐ เคเคฆ्เคฏोเคों เคธे เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคे เคช्เคฐเคฎुเค เคธ्เคฐोเคค เคนैं।
- เคตाเคนเคจ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคตाเคนเคจ เคเคค्เคธเคฐ्เคเคจ เคตिเคถेเคท เคिंเคคा เคा เคตिเคทเคฏ เคนै เค्เคฏोंเคि เคฏे เคงเคฐाเคคเคฒ เคชเคฐ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคा เคธ्เคฐोเคค เคนै เคเคฐ เคเคฎ เคเคจเคคा เคชเคฐ เค
เคงिเคเคคเคฎ เคช्เคฐเคญाเคต เคกाเคฒเคคा เคนै। 1951 เคฎें เคตाเคนเคจों เคी เคธंเค्เคฏा 3 เคฒाเค เคธे เคฌเคข़เคเคฐ 2003 เคฎें 67 เคเคฐोเคก़ เคนो เคเค।
2003 เคฎें เคชंเคीเคृเคค เคตाเคนเคจों เคी เคुเคฒ เคธंเค्เคฏा เคा เคฒเคเคญเค 80% เคฏोเคเคฆाเคจ เคต्เคฏเค्เคคिเคเคค เคชเคฐिเคตเคนเคจ เคตाเคนเคจों (เคेเคตเคฒ เคฆो เคชเคนिเคฏे เคตाเคนเคจ เคเคฐ เคाเคฐ) เคจे เคฆिเคฏा, เคिเคธเคธे เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคญाเคฐ เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนुเค।
- เคเคฆ्เคฏोเคिเค เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคญाเคฐเคค เคฆुเคจिเคฏा เคे เคฆเคธ เคธเคฌเคธे เคเคฆ्เคฏोเคिเค เคฆेเคถों เคฎें เคธे เคเค เคนै। เคฏเคน เคธ्เคฅिเคคि เค
เคชเคจे เคธाเคฅ เค
เคจเคाเคนे เคเคฐ เค
เคช्เคฐเคค्เคฏाเคถिเคค เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคैเคธे, เค
เคจिเคฏोเคिเคค เคถเคนเคฐीเคเคฐเคฃ, เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคเคฐ เคฆुเคฐ्เคเคเคจाเคं เคे เคोเคिเคฎ เคฒेเคเคฐ เคเค เคนै।
CPCB (เคेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฌोเคฐ्เคก) เคจे เคเคฆ्เคฏोเคों เคी 17 เคถ्เคฐेเคฃिเคฏों (เคฌเคก़े เคเคฐ เคฎเคง्เคฏเคฎ เคชैเคฎाเคจे) เคो เคाเคซी เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃเคाเคฐी เคฎाเคจा เคนै।
- เคคाเคे เคชाเคจी เคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ: เคเคฒ เคीเคตเคจ เคा เคเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคคเคค्เคต เคนै เคเคฐ เคเคธเคा เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคญी เคเคคเคจा เคนी เคंเคญीเคฐ เคนै। เคชाเคจी เคคเคฌ เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนोเคคा เคนै เคเคฌ เคฐเคธाเคฏเคจ เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เค
เคชเคถिเคท्เค เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคเคธเคฎें เคกाเคฒ เคฆिเค เคाเคคे เคนैं। เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคชाเคจी เคกाเคฏเคฐिเคฏा เคเคฐ เคนेเคชेเคाเคเคिเคธ เคैเคธी เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เคा เคช्เคฐเคฎुเค เคाเคฐเคฃ เคนै। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ, เคीเคตเคจ เคो เคฌเคจाเค เคฐเคเคจे เคे เคฒिเค เคคाเคे เคชाเคจी เคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคเคตเคถ्เคฏเค เคนै।
- เค ोเคธ เค
เคชเคถिเคท्เค เคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ: เค ोเคธ เค
เคชเคถिเคท्เค เคा เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคฌเคนुเคค เคเคตเคถ्เคฏเค เคนै। เคเคธเคा เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคเคชเคाเคฐ เคिเคฏा เคाเคจा เคाเคนिเค। เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคूเคก़े เคो เคाเคฆ เคฎें เคฌเคฆเคฒเคจा เคाเคนिเค।
- เคिเคชเคो เคฏा เค
เคช्เคชिเคो: เคจाเคฎ เคฎें เค्เคฏा เคฐเคा เคนै?
เคिเคชเคो เคंเคฆोเคฒเคจ เคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคนिเคฎाเคฒเคฏ เคฎें เคตเคจों เคी เคฐเค्เคทा เคเคฐเคจा เคนै। เคเคฐ्เคจाเคเค เคฎें, เคเคธी เคคเคฐเคน เคे เคเค เคंเคฆोเคฒเคจ เคจे เคเค เค
เคฒเค เคจाเคฎ เคฒिเคฏा, เค
เคช्เคชिเคो, เคिเคธเคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคฌाเคนों เคฎें เคญเคฐเคจा।
8 เคธिเคคंเคฌเคฐ 1983 เคो, เคเคฌ เคธिเคฐเคธी เคिเคฒे เคे เคธเคฒเคाเคจी เคตเคจ เคฎें เคชेเคก़ों เคी เคเคाเค เคถुเคฐू เคी เคเค เคฅी, เคคเคฌ 160 เคธ्เคค्เคฐी-เคชुเคฐुเคท เคเคฐ เคฌเค्เคों เคจे เคชेเคก़ों เคो เคฌाเคนों เคฎें เคญเคฐ เคฒिเคฏा เคเคฐ เคฒเคเคก़ी เคाเคเคจे เคตाเคฒों เคो เคญाเคเคจे เคे เคฒिเค เคฎเคเคฌूเคฐ เคนोเคจा เคชเคก़ा। เคเคจ्เคนोंเคจे เค
เคเคฒे 6 เคนเคซ्เคคों เคคเค เคंเคเคฒ เคฎें เคธเคคเคฐ्เคเคคा เคฌเคฐเคคी। เคตเคจ เค
เคงिเคाเคฐिเคฏों เคे เคเคถ्เคตाเคธเคจ เคे เคฌाเคฆ เคि เคตृเค्เคท เคตैเค्เคाเคจिเค เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคเคฐ เคिเคฒे เคी เคตเคจ เคธंเคฌंเคงी เคाเคฐ्เคฏ เคฏोเคเคจा เคे เคคเคนเคค เคाเคे เคाเคँเคे เคธ्เคตเคฏंเคธेเคตเคों เคจे เคชेเคก़ों เคो เคोเคก़ा। เคเคฌ เค ेเคेเคฆाเคฐों เคฆ्เคตाเคฐा เคตाเคฃिเค्เคฏिเค เคเคाเค เคธे เคฌเคก़ी เคธंเค्เคฏा เคฎें เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคंเคเคฒों เคो เคจुเคเคธाเคจ เคชเคนुँเคा, เคคो เคตृเค्เคทों เคो เคฌाเคนों เคฎें เคญเคฐ เคฒेเคจे เคे เคตिเคाเคฐ เคจे เคฒोเคों เคฎें เคฏเคน เคเคถा เคเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคเคค्เคชเคจ्เคจ เคिเคฏा เคि เคตเคน เคตเคจों เคा เคธंเคฐเค्เคทเคฃ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं। เคเคธ เคตिเคถेเคท เคเคเคจा เคे เคฌाเคฆ, เคฒोเคों เคจे 12,000 เคตृเค्เคทों เคो เคฌเคाเคฏा। เคुเค เคฎเคนीเคจों เคे เคญीเคคเคฐ, เคฏเคน เคंเคฆोเคฒเคจ เคเคธเคชाเคธ เคे เคเค เคिเคฒों เคฎें เคซैเคฒ เคเคฏा।
- เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฌोเคฐ्เคก: เคญाเคฐเคค เคฎें เคฆो เคช्เคฐเคฎुเค เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคिंเคคाเคं เคो เคฆूเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค; เคเคฒ เคเคฐ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ, เคธเคฐเคाเคฐ เคจे 1974 เคฎें เคेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฌोเคฐ्เคก (CPCB) เคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคी। เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคฐाเค्เคฏों เคจे เคธเคญी เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃीเคฏ เคिंเคคाเคं เคो เคฆूเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เค
เคชเคจे เคฐाเค्เคฏ เคธ्เคคเคฐ เคे เคฌोเคฐ्เคก เคธ्เคฅाเคชिเคค เคिเค।
เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฌोเคฐ्เคก เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคाเคฐ्เคฏ เคนैं:
- เคเคฒ, เคตाเคฏु เคเคฐ เคญूเคฎि เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคाเคจเคाเคฐी เคी เคाँเค, เคธंเค्เคฐเคน เคเคฐ เคช्เคฐเคธाเคฐ เคเคฐเคจा।
- เคเคเฅे/เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคจिเคाเคธ เคเคฐ เคเคค्เคธเคฐ्เคเคจ เคे เคฒिเค เคฎाเคจเค เคฐเคเคจा।
- เคเคฒ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคी เคฐोเคเคฅाเคฎ, เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคเคฐ เคเคฎी เคे เคฒिเค เคเคฒ-เคงाเคฐाเคं เคฆ्เคตाเคฐा เคจเคฆिเคฏों เคเคฐ เคुเคं เคी เคธ्เคตเค्เคเคคा เคे เคธंเคตเคฐ्เคงเคจ เคे เคฒिเค เคธเคฐเคाเคฐों เคो เคคเคเคจीเคी เคธเคนाเคฏเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा।
- เคตाเคฏु เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคฎें เคธुเคงाเคฐ เคเคฐเคจा เคเคฐ เคฆेเคถ เคฎें เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคो เคฐोเคเคจा, เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคจा เคฏा เคฐोเคเคจा।
- เคเคฒ เคเคฐ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคी เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคเคฐ เคเคจเคी เคฐोเคเคฅाเคฎ, เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคเคฐ เคเคจ्เคฎूเคฒเคจ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคाँเค เคเคฐ เค
เคจुเคธंเคงाเคจ เคो เคช्เคฐाเคฏोเคिเคค เคเคฐเคจा।
- เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคเคจ เคाเคเคฐूเคเคคा เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคเคฏोเคिเคค เคเคฐเคจा।
- PCB เคเคเคฐे เคเคฐ เคตाเคฃिเค्เคฏ เค
เคชเคถिเคท्เคों เคे เคเคชเคाเคฐ เคเคฐ เคจिเคชเคाเคจ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคจिเคฏเคฎाเคตเคฒी, เคธंเคนिเคคा เคเคฐ เคฎाเคฐ्เคเคฆเคฐ्เคถเค เคธूเคिเคा เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคจा।
- เคเคฆ्เคฏोเคों เคे เคตिเคจिเคฏเคฎเคจ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคตाเคฏु เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคा เคฎूเคฒ्เคฏांเคเคจ เคเคฐเคจा।
- เคिเคฒा เคธ्เคคเคฐीเคฏ เค
เคงिเคाเคฐिเคฏों เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฐाเค्เคฏ เคฌोเคฐ्เคก เค
เคชเคจे เค्เคทेเคค्เคฐाเคงिเคाเคฐ เคฎें เคเคจे เคตाเคฒे เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคเคฆ्เคฏोเค เคा เคธเคฎเคฏ-เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคจिเคฐीเค्เคทเคฃ เคจिเคाเคธ เคเคฐ เคैเคธीเคฏ เคเคค्เคธเคฐ्เคเคจ เคे เคนेเคคु เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคชाเคฏों เคी เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคคเคคा เคा เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคฐเคคा เคนै।
เคธंเค्เคทेเคช เคฎें, เคฏเคน เคเคนा เคा เคธเคเคคा เคนै เคि เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฌोเคฐ्เคก เคเคฒ เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคคเคเคจीเคी เคเคฐ เคธांเค्เคฏिเคीเคฏ เคंเคเคก़ों เคा เคธंเคเคฒเคจ, เคธंเคชाเคฆเค เคเคฐ เคตिเคคเคฐเคฃ เคเคฐเคคे เคนैं। เคฏे 125 เคจเคฆिเคฏों (เคเคชเคจเคฆिเคฏों เคธเคนिเคค), เคुँเค, เคीเคฒ, เคคाเคฒाเคฌ, เคैंเค, เคจाเคฒिเคฏों เคเคฐ เคจเคนเคฐों เคฎें เคชाเคจी เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคी เคจिเคเคฐाเคจी เคเคฐเคคे เคนैं।
- เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ:
- เคธंเคฏुเค्เคค เคฐाเคท्เค्เคฐ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคเคฐ เคตिเคाเคธ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ (UNCED) เคे เค
เคจुเคธाเคฐ, เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ เคो เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै, “เคเคธा เคตिเคाเคธ เคो เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชीเคข़ी เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคाเคं เคो เคญाเคตी เคชीเคข़िเคฏों เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคाเคं เคी เคชूเคฐ्เคคि เค्เคทเคฎเคคा เคा เคธเคฎเคौเคคा เคिเค เคฌिเคจा เคชूเคฐा เคเคฐें।”
- เคเคกเคตเคฐ्เคก เคฌाเคฐเคฌिเคฏเคฐ เคจे เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ เคी เคชเคฐिเคญाเคทा เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคเคฐीเคฌों เคे เคीเคตเคจ เคे เคญौเคคिเค เคฎाเคจเคों เคो เคँเคा เคเค ाเคจे เคे เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคฆी เคนै เคिเคธे เคเคฏ, เคตाเคธ्เคคเคตिเค เคเคฏ, เคถैเค्เคทिเค เคธेเคตाเคँ, เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคฆेเคเคญाเคฒ, เคธเคซाเค, เคเคฒ เคชूเคฐ्เคคि เคเคค्เคฏाเคฆि เคे เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐिเคฎाเคฃाเคค्เคฎเค เคฐूเคช เคธे เคฎाเคชा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เค
เคงिเค เคธ्เคชเคท्เค เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เคนเคฎ เคเคน เคธเคเคคे เคนैं เคि เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ เคा เคฒเค्เคท्เคฏ เคเคฐीเคฌों เคी เคธเคฎเค्เคฐ เคฆเคฐिเคฆ्เคฐเคคा เคो เคเคฎ เคเคฐเคे เคเคจ्เคนें เคธ्เคฅाเค เคต เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคीเคตिเคा เคจिเคฐ्เคตाเคน เคธाเคงเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคนै เคिเคธเคธे เคธंเคธाเคงเคจ เค
เคชเค्เคทเคฏ, เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เค
เคชเค्เคทเคฏ, เคธांเคธ्เคृเคคिเค เคตिเคเคเคจ เคเคฐ เคธाเคฎाเคिเค เค
เคธ्เคฅिเคฐเคคा เคจ्เคฏूเคจเคคเคฎ เคนो।
- เคฌ्เคฐुเคเคฒैंเคก เคเคฎीเคถเคจ เคจे เคญाเคตी เคชीเคข़ी เคो เคธंเคฐเค्เคทिเคค เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคोเคฐ เคฆिเคฏा। เคฏเคน เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃเคตिเคฆों เคे เคเคธ เคคเคฐ्เค เคे เค
เคจुเคूเคฒ เคนै, เคिเคธเคฎें เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคोเคฐ เคฆिเคฏा เคนै เคि เคฏเคน เคนเคฎाเคฐा เคจैเคคिเค เคฆाเคฏिเคค्เคต เคนै เคि เคนเคฎ เคญाเคตी เคชीเคข़ी เคो เคเค เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคญूเคฎंเคกเคฒ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐें।
- เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคชीเคข़ी เคा เคฆाเคฏिเคค्เคต เคนै เคि เคเคธे เคตिเคाเคธ เคा เคธंเคตเคฐ्เคฆ्เคงเคจ เคเคฐ เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคเคฐ เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคा เคธाเคฎंเคเคธ्เคฏ เคธ्เคฅाเคชिเคค เคเคฐें เคो:
- เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคธंเคชเคฆा เคा เคธंเคฐเค्เคทเคฃ।
- เคตिเคถ्เคต เคी เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคชाเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเค เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคी เคชुเคจเคฐ्เคเคจ्เคจ เค्เคทเคฎเคคा เคी เคธुเคฐเค्เคทा।
- เคญเคตिเคท्เคฏ เคी เคชीเคข़िเคฏों เคे เคเคชเคฐ เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคเคฐ्เคे เคฏा เคोเคिเคฎ เคो เคนเคाเคจे เคे เค
เคจुเคूเคฒ เคนो।
- เคนเคฐเคฎเคจ เคกेเคฒी, เคเค เคตिเค्เคฏाเคค เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃเคตाเคฆी เค
เคฐ्เคฅเคถाเคธ्เคค्เคฐी เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ เคी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคे เคฒिเค เคจिเคฎ्เคจเคฒिเคिเคค เคเคตเคถ्เคฏเคเคคाเคँ เคนैं:
- เคฎाเคจเคต เคเคจเคธंเค्เคฏा เคो เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคी เคงाเคฐเคฃ เค्เคทเคฎเคคा เคे เคธ्เคคเคฐ เคคเค เคธीเคฎिเคค เคเคฐเคจा เคนोเคा।
- เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเค เคช्เคฐเคเคคि เคเคเคค-เคจिเคชुเคฃ เคนो เคจ เคी เคเคเคค เคเคชเคญोเคी।
- เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคธाเคงเคจों เคा เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคนो เคคाเคि เคिเคธी เคญी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคจिเคท्เคเคฐ्เคทเคฃ เคी เคฆเคฐ เคชुเคจเคฐ्เคธृเคเคจ เคी เคฆเคฐ เคธे เค
เคงिเค เคจा เคนो।
- เคैเคฐ-เคจเคตीเคเคฐเคฃीเคฏ เคธंเคธाเคงเคจों เคा เค
เคชเค्เคทเคฏ เคจเคตीเคจीเคृเคค เคช्เคฐเคคिเคธ्เคฅाเคชเคों เคธे เค
เคงिเค เคจเคนीं เคนोเคจा เคाเคนिเค।
- เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคे เคाเคฐเคฃ เคเคค्เคชเคจ्เคจ เค
เค्เคทเคฎเคคाเคं เคा เคธुเคงाเคฐ เคिเคฏा เคाเคจा เคाเคนिเค।
- เคงाเคฐเคฃीเคฏ เคตिเคाเคธ เคी เคฐเคฃเคจीเคคिเคฏाँ:
- เคเคฐ्เคा เคे เคैเคฐ-เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคธ्เคฐोเคคों เคा เคเคชเคฏोเค: เคญाเคฐเคค เค
เคชเคจी เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคเคตเคถ्เคฏเคเคคाเคं เคो เคชूเคฐा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฅเคฐ्เคฎเคฒ เคเคฐ เคนाเคเคก्เคฐो เคชॉเคตเคฐ เคธंเคฏंเคค्เคฐों เคชเคฐ เคฌเคนुเคค เค
เคงिเค เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคนै। เคเคจ เคฆोเคจों เคा เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคชเคฐ เคช्เคฐเคคिเคूเคฒ เคช्เคฐเคญाเคต เคชเคก़เคคा เคนै। เคฅเคฐ्เคฎเคฒ เคชॉเคตเคฐ เคธंเคฏंเคค्เคฐ เคฌเคก़ी เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคाเคฐ्เคฌเคจ-เคกाเคเคเค्เคธाเคเคก เคा เคเคค्เคธเคฐ्เคเคจ เคเคฐเคคे เคนैं, เคो เคเค เค्เคฐीเคจ เคนाเคเคธ เคैเคธ เคนै। เคฅเคฐ्เคฎเคฒ เคชॉเคตเคฐ เคธंเคฏंเคค्เคฐों เคธे เคฌเคก़ी เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคงुเคँ เคे เคฐूเคช เคฎें เคฐाเค เคญी เคจिเคเคฒเคคी เคนै, เค
เคเคฐ เคเคธเคा เคธเคนी เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคจเคนीं เคिเคฏा เคเคฏा เคคो เคเคธเคธे เคญूเคฎि, เคเคฒ เคเคฐ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เค
เคจ्เคฏ เคธंเคเคเค เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนो เคธเคเคคे เคนै।
- เค्เคฐाเคฎीเคฃ เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคเคฒ.เคชी.เคी. เคोเคฌเคฐ เคैเคธ: เคญाเคฐเคค เคฎें เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคชเคฐिเคตाเคฐ เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคंเคงเคจ เคे เคฐूเคช เคฎें เคฒเคเคก़ी, เคोเคฌเคฐ (เคเคชเคฒा) เคฏा เค
เคจ्เคฏ เคैเคตिเค เคชเคฆाเคฐ्เคฅों เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคธเคธे เคตเคจ เคตिเคจाเคถ, เคนเคฐिเคค-เค्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคเคฎी, เคฎเคตेเคถिเคฏों เคे เคोเคฌเคฐ เคा เค
เคช्เคฐเคค्เคฏเคฏ เคเคฐ เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคैเคธे เค
เคจेเค เคช्เคฐเคคिเคूเคฒ เคช्เคฐเคญाเคต เคนोเคคे เคนैं। เคเคธ เคธ्เคฅिเคคि เคो เคธुเคงाเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธเคนाเคฏिเคी เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฎ เคीเคฎเคค เคชเคฐ เคคเคฐเคฒ เคชेเค्เคฐोเคฒिเคฏเคฎ เคैเคธ (LPG) เคช्เคฐเคฆाเคจ เคी เคा เคฐเคนी เคนैं। เคเคธเคे เค
เคฒाเคตा, เคोเคฌเคฐ เคैเคธ เคธंเคฏंเคค्เคฐों เคो เคเคธाเคจ เคเคฃ เคเคฐ เคธเคนाเคฏिเคी เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै। เคคเคฐเคฒ เคชेเค्เคฐोเคฒिเคฏเคฎ เคैเคธ (LPG) เคเค เคธ्เคตเค्เค เคंเคงเคจ เคนै เคเคธเคธे เคोเค เคเคฐेเคฒू เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै เคเคฐ เค
เคชเคต्เคฏเคฏ เคญी เคเคฎ เคธे เคเคฎ เคนोเคคा เคนै। เคोเคฌเคฐ เคैเคธ เคธंเคฏंเคค्เคฐ เคो เคเคฒाเคจे เคे เคฒिเค เคोเคฌเคฐ เคो เคธंเคฏंเคค्เคฐ เคฎें เคกाเคฒा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคธเคธे เคैเคธ เคा เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคนोเคคा เคนै, เคिเคธเคा เคंเคงเคจ เคे เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคो เคฌเค เคाเคคा เคนै, เคตเคน เคเค เคฌเคนुเคค เคนी เค
เค्เคा เคैเคตिเค เคเคฐ्เคตเคฐเค เคเคฐ เคฎृเคฆा เค
เคจुเคूเคฒिเคค เคนै।
- เคถเคนเคฐी เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคเค्เคเคฆाเคฌ เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคैเคธ (CNG): เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคชเคฐिเคตเคนเคจ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฎें เคเค्เคเคฆाเคฌ เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคैเคธ (CNG) เคे เคंเคงเคจ เคे เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคฏोเค เคธे เคตाเคฏु เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคाเคซी เคเคฎ เคนो เคเคฏा เคนै เคเคฐ เคชिเคเคฒे เคुเค เคตเคฐ्เคทों เคธे เคนเคตा เคธ्เคตเค्เค เคนो เคเค เคนै।
- เคตाเคฏु เคถเค्เคคि: เคिเคจ เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคนเคตा เคी เคเคคि เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคคीเคต्เคฐ เคนोเคคी เคนै, เคตเคนाँ เคชเคตเคจ เคเค्เคी เคธे เคฌिเคเคฒी เคช्เคฐाเคช्เคค เคी เคा เคธเคเคคी เคนै। เคเคฐ्เคा เคा เคฏเคน เคธ्เคฐोเคค เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคชเคฐ เคोเค เคช्เคฐเคคिเคूเคฒ เคช्เคฐเคญाเคต เคญी เคจเคนीं เคกाเคฒเคคा। เคนเคตा เคे เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคเคฐเคฌाเคเคจ เคूเคฎเคคी เคนैं เคเคฐ เคฌिเคเคฒी เคชैเคฆा เคนोเคคी เคนै। เคเคธเคी เคถुเคฐुเคเคคी เคฒाเคเคค เคฌเคนुเคค เค
เคงिเค เคนै, เคฒेเคिเคจ เคเคธे เคเคธाเคจी เคธे เคชुเคจเคฐ्เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
- เคซोเคोเคตोเคฒ्เคीเคฏ เคธेเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เคธौเคฐ เคถเค्เคคि: เคช्เคฐाเคृเคคिเค เคฐूเคช เคธे เคญाเคฐเคค เคฎें เคธूเคฐ्เคฏ เคिเคฐเคฃ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคธौเคฐ เคเคฐ्เคा เคญाเคฐी เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै। เคธौเคฐ เคเคฐ्เคा เคा เคเคชเคฏोเค เคเคชเคก़े, เค
เคจाเค เคคเคฅा เค
เคจ्เคฏ เคृเคทि เคเคค्เคชाเคฆ เคเคฐ เคฆैเคจिเค เคเคชเคฏोเค เคी เคตिเคญिเคจ्เคจ เคตเคธ्เคคुเคं เคो เคธुเคाเคจे เคे เคฒिเค เคเคฐ เคฏเคนाँ เคคเค เคि เคธเคฐ्เคฆिเคฏों เคฎें เคुเคฆ เคो เคเคฐ्เคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคชौเคงे เคธौเคฐ เคเคฐ्เคा เคा เคเคชเคฏोเค เคช्เคฐเคाเคถ เคธंเคถ्เคฒेเคทเคฃ เคे เคฒिเค เคเคฐเคคे เคนैं। เคซोเคोเคตॉเคฒ्เคिเค เคธेเคฒों เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे, เคธौเคฐ เคเคฐ्เคा เคो เคฌिเคเคฒी เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै। เคฏเคน เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคฆूเคฐเคฆเคฐाเค เคे เค्เคทेเคค्เคฐों เคे เคฒिเค เคเคฐ เคเคจ เคเคเคนों เคे เคฒिเค เคฌेเคนเคฆ เคเคชเคฏोเคी เคนै, เคเคนाँ เค्เคฐिเคก เค
เคฅเคตा เคคाเคฐों เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคชूเคฐ्เคคि เคฏा เคคो เคธंเคญเคต เคจเคนीं เคนै เคฏा เคฌเคนुเคค เคฎเคนँเคी เคธाเคฌिเคค เคนोเคคी เคนै। เคฏเคน เคคเคเคจीเค เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคญी เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคฎुเค्เคค เคนै।
- เคฒเคु เคเคฒीเคฏ: เคชเคฐ्เคตเคคीเคฏ เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคนเคฐ เคเคเคน เคเคฐเคจे เคฎिเคฒเคคे เคนैं। เคเคธ เคคเคฐเคน เคे เค
เคงिเคांเคถ เคเคฐเคจे เคธ्เคฅाเคฏी เคนोเคคे เคนैं। เคฎिเคจीเคนाเคเคกเคฒ เคช्เคฒांเค เคเคจ เคเคฐเคจों เคी เคเคฐ्เคा เคธे เคोเคी เคเคฐเคฌाเคเคจ เคเคฒाเคคे เคนैं। เคเคฐเคฌाเคเคจ เคธे เคฌिเคเคฒी เคा เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคนोเคคा เคนै เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै। เคเคธे เคฌिเคเคฒी เคธंเคฏंเคค्เคฐ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคนिเคคเคเคฐ เคนोเคคे เคนैं।
- เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เค्เคाเคจ เคต เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ: เคชเคฐंเคชเคฐाเคเคค เคฐूเคช เคธे, เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฒोเค เค
เคชเคจे เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เคเคฐीเคฌ เคฐเคนे เคนैं। เค
เคเคฐ เคนเคฎ เค
เคชเคจी เคृเคทि เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा, เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ-เคธुเคตिเคงा เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा, เคเคตाเคธ, เคชเคฐिเคตเคนเคจ เคเคฆि เคो เคฆेเคें เคคो เคนเคฎ เคชाเคคे เคนैं เคि เคนเคฎाเคฐे เคธเคญी เค्เคฐिเคฏाเคเคฒाเคช เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เค
เคจुเคूเคฒ เคนैं। เคฒेเคिเคจ เคนाเคฒ เคे เคตเคฐ्เคทों เคฎें, เคนเคฎ เค
เคชเคจी เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคช्เคฐเคฃाเคฒिเคฏों เคธे เคฆूเคฐ เคा เคฐเคนे เคนैं। เคเคธเคธे เคนเคฎाเคฐे เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคो เคฌเคก़े เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคจुเคเคธाเคจ เคนुเค เคนै।
เคชुเคฐाเคจे เคธเคฎเคฏ เคे เคฆौเคฐाเคจ, เคนเคฎเคจे เคเคชเคाเคฐों เคे เคฒिเค เคเคฏुเคฐ्เคตेเคฆ, เคฏूเคจाเคจी, เคคिเคฌ्เคฌเคคी เคต เคฒोเค เคช्เคฐเคฃाเคฒिเคฏों เคा เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคฅा เคฒेเคिเคจ เค
เคฌ เคนเคฎ เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคी เค
เคจเคฆेเคी เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं เคเคฐ เคนเคฎ เคเคชเคाเคฐ เคी เคชเคถ्เคिเคฎी เคชเคฆ्เคงเคคि เคी เคเคฐ เคฌเคข़ เคฐเคนे เคนैं। เคชเคฐंเคคु เคชुเคฐाเคจे เคฐोเคों เคे เคเคชเคाเคฐ เคे เคฒिเค เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคा เคเคชเคฏोเค เคซिเคฐ เคธे เคนो เคฐเคนा เคนै। เคเคเคเคฒ เคธเคญी เคธौंเคฆเคฐ्เคฏ เคเคค्เคชाเคฆ เคैเคธे, เคฌाเคฒों เคे เคฒिเค เคคेเคฒ, เคถเคฐीเคฐ เคे เคฒिเค เคฒोเคถเคจ, เคेเคนเคฐे เคी เค्เคฐीเคฎ เคเคค्เคฏाเคฆि เคนเคฐ्เคฌเคฒ เคนैं। เคฏे เคเคค्เคชाเคฆ เคจ เคेเคตเคฒ เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃ เคे เค
เคจुเคूเคฒ เคนै เคฌเคฒ्เคि เคฏे เคฆुเคท्เคช्เคฐเคญाเคตों เคธे เคญी เคฎुเค्เคค เคนैं।
- เคैเคตिเค เคंเคชोเคธ्เค เคाเคฆ: เคृเคทि เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคो เคฌเคข़ाเคจे เคे เคฒिเค, เคนเคฎเคจे เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคเคฐ्เคตเคฐเคों เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆिเคฏा เคนै, เคो เคเคฒ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा, เคตिเคถेเคทเคเคฐ เคญूเคคเคฒ เคเคฒ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคเคฆि เคชเคฐ เคช्เคฐเคคिเคूเคฒ เคช्เคฐเคญाเคต เคกाเคฒ เคฐเคนे เคนैं, เคฒेเคिเคจ เคซिเคฐ เคธे เคฌเคก़ी เคธंเค्เคฏा เคฎें เคिเคธाเคจों เคจे เคृเคทि เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคे เคฒिเค เคैเคตिเค เคเคฐ्เคตเคฐเคों เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคจा เคถुเคฐू เคเคฐ เคฆिเคฏा เคนै।
เคुเค เคญाเคों เคฎें เคाเคจเคตเคฐ เคเคธเคฒिเค เคชाเคฒे เคाเคคे เคนैं, เคिเคธเคธे เคตे เคोเคฌเคฐ เคฆे เคธเคे। เคो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคाเคฆ เคนै เคเคฐ เคฎिเค्เคी เคो เคเคฐ्เคตเคฐ เคฌเคจाเคคा เคนै। เคेंเคुเค เคธाเคฎाเคจ्เคฏเคคः เคंเคชोเคธ्เค เคाเคฆ เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคी เค
เคชेเค्เคทा เคคीเคต्เคฐเคคा เคธे เคैเคตिเค เคตเคธ्เคคुเคं เคो เคंเคชोเคธ्เค เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคธเคเคคे เคนैं।
- เคैเคตिเค-เคीเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ: เคนเคฐिเคค เค्เคฐांเคคि เคे เคเคเคฎเคจ เคे เคฌाเคฆ, เค
เคงिเค เคเคค्เคชाเคฆ เคे เคฒिเค เคชूเคฐे เคฆेเคถ เคฎें เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคीเคเคจाเคถเคों เคा เค
เคงिเคाเคงिเค เคช्เคฐเคฏोเค เคนोเคจे เคฒเคा। เคเคธเคธे เคฌเคนुเคค เคเคฒ्เคฆी เคช्เคฐเคคिเคूเคฒ เคช्เคฐเคญाเคต เคฆिเคเคจे เคฒเคे। เคญोเค्เคฏ เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคฆूเคทिเคค เคนो เคเคฏे। เคฎृเคฆा, เคเคฒाเคถเคฏ, เคฏเคนाँ เคคเค เคि เคญूเคคเคฒ เคเคฒ เคญी เคीเคเคจाเคถเคों เคे เคाเคฐเคฃ เคช्เคฐเคฆूเคทिเคค เคนो เคเคฏे। เคฆूเคง, เคฎाँเคธ เคเคฐ เคฎเคเคฒिเคฏाँ เคญी เคฆूเคทिเคค เคชाเค เคเค। เคเคธ เคुเคจौเคคी เคा เคธाเคฎเคจा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค, เคीเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคे เคฌेเคนเคคเคฐ เคคเคฐीเคों เคो เคฒाเคฏा เคाเคจा เคाเคนिเค। เคเคจเคฎें เคธे เคเค เคเคชाเคฏ เคชौเคงों เคे เคเคค्เคชाเคฆ เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคीเคเคจाเคถเคों เคा เคเคชเคฏोเค เคนै। เคเคธเคे เค
เคคिเคฐिเค्เคค, เคตिเคญिเคจ्เคจ เคाเคจเคตเคฐ เคเคฐ เคชเค्เคทी เคญी เคीเคों เคो เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคे เคนैं เคैเคธे, เคธाँเคช, เคूเคนें, เคฎोเคฐ, เคเคฒ्เคฒू เคเคฆि।
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
